قبل از سونوگرافی تنبلی تخمدان رعایت چه نکاتی ضروری است؟

بسیاری از زنانی که مبتلا به سندروم پلی کیستیک هستند، از این ماجرا مطلع نمی‌باشند یا علائم بسیار خفیفی دارند که در طول زندگی متوجه آنها نخواهند بود. می‌توان اظهار کرد تا به حال، ۷۰ درصد از زنان مبتلا به PCOS تشخیص داده نشده‌اند. در واقع برای تشخیص این بیماری پزشک با بررسی نتایج آزمایش‌ها به خصوص سونوگرافی دقیق، همه علائم و نشانه‌ها را در نظر گرفته و احتمال وجود سایر بیماری‌ها را رد می‌کند تا در نهایت به تشخیص تنبلی تخمدان برسد.

سونوگرافی رحم و تخمدان یا در واقع سونوگرافی لگن یکی از روش‌های غیرتهاجمی بیماری‌های لگن و این ناحیه در زنان است. سونوگرافی با استفاده از یک دستگاه انجام می‌شود که امواج فراصوت با فرکانس بسیار بالا را از خود ساطع می‌کند. مبدل سونوگرافی روی سطح پوست قرار می‌گیرد و امواج فراصوت از اندام‌های بدن و ساختار درون آنها عبور می‌کنند. امواج صوتی از سطح اندام‌های مختلف با طول‌موج‌های متفاوت منعکس می‌شوند و پدیده‌ای مانند اکو ایجاد می‌کنند که این امواج منعکس‌شده به‌وسیله کامپیوتر به تصاویر قابل‌مشاهده از اعضا و بافت‌های مورد آزمایش تبدیل می‌شوند.

علائم تنبلی تخمدان (PCO)

علائم تنبلی تخمدان معمولاً در اوایل بلوغ خود را نشان می‌دهند؛ اما می‌توانند در اواخر نوجوانی و یا اوایل بزرگ‌سالی بروز کنند.

1- بی‌نظمی سیکل قاعدگی (داشتن کمتر از 8 سیکل پریود در سال)

2- اضافه‌وزن و چاقی (البته در برخی موارد افراد مبتلا لاغر هستند)

3- رویش موهای زائد و ضخیم در نواحی چانه، شکم، بالای لب، سینه (همانند مردان)

4- ریزش مو در نواحی از سر همانند مردان

5- پوست چرب و پر از جوش

6- تأخیر در باروری

یکی از شایع‌ترین مشکلات بیماران مبتلا به تخمدان پلی کیستیک (PCO)، بی نظمی سیکل قاعدگی به‌صورت خونریزی‌های طولانی‌مدت و سنگین که به علت ضخیم شدن دیواره داخلی رحم رخ می‌دهد. این افزایش ضخامت به دلیل عدم ریزش دیواره رحم که به‌طور طبیعی باید در هر سیکل ریزش کند، ایجاد می‌شود و در صورت عدم درمان تنبلی تخمدان ممکن است به بدخیمی و سرطان رحم منجر شود. بنابراین داشتن قاعدگی منظم ماهانه بسیار اهمیت دارد.

سونوگرافی

با وجود اینکه تنبلی تخمدان بیماری نسبتاً شایعی است؛ اما تشخیص آن به این سادگی‌ها نیز صورت نمی‌گیرد. سونوگرافی یک روش تصویربرداری استاندارد برای بررسی ضخامت رحم و ظاهر تخمدان‌ها است که به شناسایی فیبروئید، کیست تخمدان، تومور و انسداد مجاری ادرار کمک ‌می‌کند. سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی، تصویری از اندام‌ها ایجاد ‌می‌کند که بی‌خطر و بدون درد است. این روش، تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک را به خصوص در افراد چاق فراهم می‌کند.

سونوگرافی ترانس واژینال باعث خواهد شد رحم بهتر دیده شود. این روش، امروزه یکی از بهترین و دقیق‌ترین راه‌های تشخیص تنبلی تخمدان و مشکلات احتمالی می‌باشد.

زمان مراجعه به پزشک

• دوره‌هایی را ازدست‌ داده‌اید و باردار نیستید.
• علائمی مانند رشد موهای زائد روی صورت و بدن دارید.
• بیش از ۱۲ ماه تلاش کرده‌اید که باردار شوید؛ اما موفق نبوده‌اید.
• علائمی از دیابت دارید، مانند تشنگی بیش از حد یا گرسنگی، تاری دید، یا کاهش وزن غیرقابل‌کنترل

نحوه انجام و نکات قبل از انجام سونوگرافی تخمدان

روش انجام سونوگرافی رحم و تخمدان بسته به اینکه چه نوعی از سونوگرافی نیاز باشد متفاوت است.

سونوگرافی رحم و تخمدان ترانس واژینال

1. از شما خواسته می‌شود لباس خود را خارج کنید و گان مخصوص پزشکی بپوشید.

2. روی تخت سونوگرافی دراز می کشید و پاهای خود را در موقعیت مناسب برای سونوگرافی قرار می‌دهید.

3. یک روکش پلاستیکی یا لاتکس روی مبدل صوتی کشیده می‌شود و مبدل به آرامی وارد واژن می‌شود.

4. پزشک به آرامی مبدل را در زوایای مختلف درون واژن حرکت می‌دهد.

5. تصویر اعضای درون لگن شامل رحم و تخمدان‌ها روی صفحه کامپیوتر به نمایش گذاشته می‌شود و این تصاویر ضبط می‌شوند.

سونوگرافی رحم و تخمدان از روی شکم

1. باید مثانه پر باشد.

2. روی تخت سونوگرافی به پشت دراز می‌کشید.

3. یک ماده ژل مانند روی ناحیه شکم شما مالیده می‌شود.

4. تکنسین سونوگرافی مبدل صوتی سونوگرافی را روی پوست بدن شما فشار می‌دهد و در ناحیه موردنظر حرکت می‌دهد.

5. تصویر ساختارها و اعضای ناحیه لگن روی مانیتور کامپیوتر به نمایش گذاشته می‌شود. این تصاویر برای بررسی دقیق‌تر پزشک ثبت و آرشیو می‌شوند.

6. پس از انجام سونوگرافی شکمی رحم و تخمدان ژل از روی ناحیه پاک می‌شود و شما می‌توانید ادرار خود را پس از آزمایش تخلیه کنید.

برای انجام این نوع از سونوگرافی، مثانه مادر باید پر باشد؛ زیرا پر بودن مثانه موجب شفافیت تصاویر حاصل و افزایش دقت در تشخیص می‌شود. دقت داشته باشد که باید برای پر کردن مثانه از آب، چای، آبمیوه و سایر مایعات استفاده کنید و مصرف نوشابه‌های گازدار و داروهای ادرارآور به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. سونوگرافی باید از روی پوست برهنه و با کمک ژل بهداشتی و تمیز انجام گیرد. همچنین مانند برخی دیگر از انواع سونوگرافی‌ها، در اطراف ناحیه‌ای که مورد سونوگرافی قرار می‌گیرد، نباید زخم باز یا پانسمان وجود داشته باشد.

عوارض سونوگرافی تخمدان

طبق تحقیقات انجام شده تا به امروز هیچ موردی به عنوان عوارض سونوگرافی رحم ثبت نشده است. سونوگرافی یک روش کاملاً بی‌خطر و ایمن می‌باشد. به همین دلیل در دوران حساس بارداری نیز از این روش استفاده می‌شود.